Co to jest malware?
Złośliwe oprogramowanietj. malware to zbiorcza nazwa wielu wariantów złośliwego oprogramowania, w tym wirusów, oprogramowania ransomware i spyware. Malware pochodzi od nazwy malicious software co w wolnym tłumaczeniu oznacza miękkie oprogramowanie. Mówiąc wprost, malware to dowolne oprogramowanie napisane z myślą o uszkodzeniu urządzeń, kradzieży danych i generalnie bałaganie. Wirusy, trojany, oprogramowanie szpiegujące i oprogramowanie ransomware należą do różnych rodzajów złośliwego oprogramowania .
Co robi złośliwe oprogramowanie?
Różne programy robią różne rzeczy. Malware to bardzo szeroka kategoria, a to, co robi złośliwe oprogramowanie lub jak działa złośliwe oprogramowanie, zmienia się z pliku na plik. Poniżej znajduje się lista typowych rodzajów złośliwego oprogramowania (malware), ale to nie koniec.
- Wirus : wirusy dołączają się do czystych plików i infekują inne pliki. Mogą rozprzestrzeniać się w niekontrolowany sposób, uszkadzając podstawową funkcjonalność systemu i usuwając lub uszkadzając pliki. Zazwyczaj są wyświetlane jako plik wykonywalny (.exe). Wirusy to najpopularniejsza grupa oprogramowania malware, znana użytkownikom od bardzo dawna. Jednak to nie wirusy są nadrzędną grupą złośliwego oprogramowania,
- Trojany : ten rodzaj złośliwego oprogramowania typu malware ukrywa się jako legalne oprogramowanie lub jest ukryty w legalnym oprogramowaniu, które zostało zmodyfikowane. Zwykle działa dyskretnie i tworzy backdoory (tyle wejścia) w twoim systemie, aby wpuścić inne złośliwe oprogramowanie.
- Oprogramowanie szpiegujące : nic dziwnego – oprogramowanie szpiegujące to złośliwe oprogramowanie zaprojektowane do szpiegowania Ciebie. Ukrywa się w tle i robi notatki o tym, co robisz online, w tym hasła, numery kart kredytowych, nawyki związane z surfowaniem i inne. Oprogramowanie szpiegujące (spyware) jest o tyle niebezpieczne, że może przechwytywać hasła dostępu,
- Robaki : robaki infekują całe sieci urządzeń, lokalne lub przez Internet, za pomocą interfejsów sieciowych. Wykorzystuje każdą kolejno zainfekowaną maszynę do infekowania innych.
- Ransomware : ten rodzaj złośliwego oprogramowania zazwyczaj blokuje komputer i pliki oraz grozi skasowaniem wszystkiego, chyba że zapłacisz okup. Bardzo popularna forma infekcji, której rozwiązanie często nie przynosi żadnego efektu. Najlepiej jest się chronić przed ransomware, a nie leczyć,
- Adware: Chociaż nie zawsze złośliwe z natury, agresywne oprogramowanie reklamowe może podważyć Twoje bezpieczeństwo tylko po to, aby wyświetlać Ci reklamy – co może ułatwić innym złośliwym programom. Spójrzmy prawdzie w oczy: wyskakujące okienka są naprawdę denerwujące.
- Botnety : Botnety to sieci zainfekowanych komputerów, które współpracują pod kontrolą atakującego.
W jaki sposób rozprzestrzenia się złośliwe oprogramowanie?
Każdy rodzaj złośliwego oprogramowania ma swój własny sposób powodowania spustoszenia, a większość polega na pewnego rodzaju działaniach użytkowników. Niektóre szczepy są dostarczane pocztą elektroniczną za pośrednictwem linku lub pliku wykonywalnego. Inne są dostarczane za pośrednictwem komunikatorów internetowych lub mediów społecznościowych. Nawet telefony komórkowe są narażone na atak. Ważne jest, aby organizacje były świadome wszystkich luk w zabezpieczeniach, aby mogły ustanowić skuteczną linię obrony.
Jak chronić się przed złośliwym oprogramowaniem
Musisz wiedzieć o najważniejszym, ze względu na skutki jakie może nieść złapanie malware, najskuteczniejszym sposobem na walkę z nim jest ochrona przed malware. Jeśli dojdzie do infekcji komputera, nawet użycie najlepszego programu może nie przynieść oczekiwanych efektów, np. ransomware szyfruje pliki danych, których bez użycia klucza odszyfrowującego nie odczytamy.
Jeśli chodzi o złośliwe oprogramowanie typu malware, lepiej zapobiegać niż leczyć. Infekcja plików może skutecznie rozprzestrzenić się po całym komputerze, a poprzez zróżnicowane odmiany wirusów, szybko wyjść poza komputer i trafić, np. do naszej sieci lub znajomych. Na szczęście istnieją pewne rozsądne i łatwe zachowania, które minimalizują szanse na uruchomienie się w jakimkolwiek nieprzyjemnym oprogramowaniu.
- Nie ufaj nieznajomym online! Chodzi oczywiście o to co robimy, co otwieramy, z kim się komunikujemy. Dziwne e-maile, nagłe alerty, fałszywe profile i oferty zachęcające do ciekawości, to najlepsza metoda dostarczania złośliwego oprogramowania. Jeśli nie wiesz dokładnie, co to jest, nie klikaj tego.
- Sprawdź dokładnie pobrane pliki! Od stron pirackich po oficjalne witryny sklepowe, złośliwe oprogramowanie często czai się tuż za rogiem. Dlatego przed pobraniem zawsze sprawdź dwukrotnie, czy dostawca jest godny zaufania, uważnie czytając recenzje i komentarze.
- Zdobądź bloker reklam (adblock)! Liczba złośliwych reklam – w których hakerzy wykorzystują zainfekowane banery lub wyskakujące reklamy w celu zainfekowania urządzenia – rośnie. Nie możesz wiedzieć, które reklamy są złe: więc bezpieczniej jest je wszystkie zablokować za pomocą niezawodnego programu blokującego reklamy. Kluczowe jest jednak to aby z rozwagą klikać w reklamy, wybierając te, które prezentują znane nam przedmioty/usługi.
- Ostrożnie, gdy przeglądasz internet! Złośliwe oprogramowanie można znaleźć wszędzie, ale najczęściej występuje w witrynach o słabym zabezpieczeniu zaplecza, takich jak małe lokalne witryny. Oczywiście nie stanowi dziś problemu stworzyć szybko ładną i wiarygodną witrynę, ale uważaj na linki. Trzymając się dużych, renomowanych witryn, znacznie zmniejszasz ryzyko napotkania złośliwego oprogramowania.
Jak usunąć złośliwe oprogramowanie
Każda forma złośliwego oprogramowania ma swój własny sposób infekowania i uszkadzania komputerów i danych, dlatego każda z nich wymaga innej metody usuwania złośliwego oprogramowania. W rzeczywistości istnieją dwa obszary do rozważenia w zakresie ochrony: narzędzia ochronne i czujność użytkownika.
Z oprogramowaniem antywirusowym jest tak, że możesz za nie płacić, możesz mieć bezpłatny program antywirusowy, albo zainstalować skaner antywirusowy online. Każde rozwiązanie spełnia swoje zadanie, chroni przed wirusami, ale musisz wiedzieć że:
- programy antywirusowe online działają tylko jednorazowo po ich uruchomieniu. Nawet jeśli uruchomisz je codziennie, to nadal nie zapewniają one całodobowej ochrony w czasie rzeczywistym,
- bezpłatne programy antywirusowe, chociaż działają całą dobę i chronią dane w czasie rzeczywistym, mogą nie posiadać narzędzi do ochrony aplikacji, kontroli aplikacji, czy zaawansowanej ochrony przed wszystkimi rodzajami nie tylko virusów, ale i metod ich dostarczania i instalacji,
- płatne programy antywirusowe posiadają często nie tylko dodatkowe narzędzia, np. do ochrony prywatności, ochrony bankowości elektronicznej czy autoryzacji aplikacji instalowanych na urządzeniu, ale kosztują zwykle od 10 do 50 zł za rok i potrafią w ramach jednej licencji chronić kilka urządzeń, np. antywirus na Androida i antywirus na Windows.
Usuwanie złośliwego oprogramowania zawsze odbywa się w ten sam sposób – pierwszym krokiem jest pobranie i instalacja sprawdzonego programu antywirusowego, a następnie rozpoczęcie skanowania. Jeśli instalacja jest utrudniona, należy system włączyć w trybie awaryjnym.